HPV (humani papiloma virus) koji može uzrokovati nekoliko tipova raka, uglavnom se prenosi seksualnim putem – to znači da se može prenijeti tokom vaginalnog, analnog ili oralnog seksa sa zaraženom osobom, ali i kontaktom kože ili sluzokože u intimnoj zoni, čak i kada nema vidljivih simptoma ili bradavica. Zbog toga se može prenijeti i kada osoba ne zna da je zaražena. HPV je vrlo čest i većina ljudi će ga imati bar jednom u životu, ali se u većini slučajeva organizam sam izbori sa virusnom infekcijom bez posljedica.
Ovaj virus, osnosno neki njegovi tipovi, može izazvati rak grlića materice, jedan od vodećih uzroka smrti među ženama, zatim rak stidnice i rodnice, penisa, anusa, te neke vrste kancera u predjelu glave (grla i ždrijela). Neki tipovi HPV-a izazivaju spolne bradavice – kondilome. Najbolji način zaštite su vakcine, a za žene su važni i preventivni pregledi poput PAPA i kolposkopije. Za muškarce nema preventivnih pregleda.
Međutim, u određenom postotku slučajeva, organizam se ne izbori sa ovim virusom i virusi mogu oštetiti ćelije.
Kada se spominje kontakt kože na kožu, mnogi ljudi pogrešno misle da se HPV može prenijeti bilo kojim dodirom, uključujući rukovanje ili dodirivanje ruke, lica itd. Međutim, to nije tačno kada govorimo o sojevima HPV-a koji izazivaju genitalne bradavice i različite vrste raka.
Kako se prenosi humani papiloma virus – zašto se HPV ne prenosi običnim dodirom ruku, već samo u genitalnoj regiji?
„HPV preferira specifično okruženje. HPV ne može lako da preživi i razmnožava se na svim dijelovima kože. On cilja sluzokože i specifične epitelne ćelije koje se nalaze u genitalnoj regiji, anusu, ustima i grlu. Zbog toga je glavni način prijenosa bliski kontakt u tim regijama, a ne običan dodir rukama.“, kazao je epidemiolog dr Asaf Salčinović.
Mikrooštećenja su ključ za ulazak virusa
„HPV ne može da prođe kroz zdravu, neoštećenu kožu. Da bi došlo do infekcije, virus mora da uđe kroz sitna, mikroskopska oštećenja kože ili sluzokože. U genitalnoj regiji, tokom seksualnog odnosa ili intimnog kontakta, može doći do neprimjetnih oštećenja kroz koja HPV ulazi u organizam“, dodao je dr Salčinović.
Glatka koža ruku, međutim, nije povoljna za HPV. Koža na rukama je deblja i manje pogodna za HPV nego tanka i vlažna sluzokoža genitalne regije. Zato HPV ne opstaje i ne prenosi se običnim rukovanjem ili dodirom ruku.
Ponekad se može desiti da dijeljenjem pribora za intimnu njegu i depilaciju (npr. britvice) možemo dobiti ovu infekciju. Britvica koju je koristila inficirana osoba pa uzela nezaražena osoba može prenijeti virus putem stvaranja malih oštećenja na nježnoj koži intimnih regija. Zato je izuzetno važno da nikad ne dijelimo i ne posuđujemo ovaj pribor.
Kako se prenosi HPV?
- Vaginalnim, analnim i oralnim seksualnim odnosom.
- Bliskim intimnim kontaktom genitalija, čak i bez penetracije.
- Kroz direktan kontakt kože/sluzokože sa zaraženom kožom/sluzokožom genitalne regije.
Važno
Iako se ovaj virus može prenijeti da nismo ni svjesni da ga imamo, jer često, osim kondiloma, nema simptome. Postoji jednostavan način smanjenja rizika infekcije i obolijevanja od raka i ružnih i neprijatnih genitalnih bradavica. To je vakcinacija.
Postoje specijalno razvijene vakcine koje štote od onih tipova humanog papiloma virusa koji mogu izazvati više oblika raka i onih koji mogu izazvati genitalne bradavice. Vakcinacija prije pošetka spolnih odnosa, najbolji je način smanjenja rizika.
Zaključak
HPV sojevi koji uzrokuju genitalne bradavice i oni koji su povezani sa nastankom različitih vrsta raka se ne prenose običnim kontaktom rukama, već kroz intiman dodir genitalija, anusa i usta gdje postoje uslovi, (sitna, mikroskopska oštećenja kože ili sluzokože) „otvorena vrata“ za ulazak virusa u organizam.
Dodatne informacije:
Vakcine protiv HPV – zaštita i za žene i i za muškarce
Studije su pokazale visoku efikasnost HPV vakcina
DEBANKERI: Šta možda pogrešno mislite o HPV infekcijama?
HPV može izazvati neplodnost kod muškaraca
HPV vakcina: ključna u zaštiti od nekih oblika raka
Humani papiloma virus (HPV): zašto je tako opasan?
7 najčešćih pitanja o HPV vakcinama
Kako HPV vakcine štite plodnost
Za obavijesti o indikacijama, mjerama opreza i neželjenim dejstvima posavjetujte se sa ljekarom ili farmaceutom. U slučaju neželjenih događaja, reakcija i nuspojava nakon primjene lijeka ili vakcine molimo da napravite prijavu pravnom licu koje distribuira i/ili stavlja lijek ili vakcinu, Agenciji za lijekove vaše zemlje i, po potrebi, proizvođaču.
