Heidelberg nije ni najveći, ni najbogatiji grad njemačke, ali je svakako veoma poznat i to ponajprije zbog toga što je ovdje osnovan najstariji (dakle, prvi) njemački Univerzitet, i to 1386. godine, pod imenom Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg, postavši time treći univerzitet u Svetom rimskom carstvu. Grad se razvijao kao univerzitetsko središte i to je u početku imao četiri fakulteta, medicinski, vojni, pravni i filozofski, da bi se potom širio, kako se i nauka modernizirala.

Veliki raskol u Katoličkoj crkvi iz 1378. omogućio je Heidelbergu, tada relativno malom gradu i glavnom gradu izbornog vojvodstva Palatinat, da dobije vlastiti univerzitet. Raskol je nastao nakon što su, poslije smrti pape Grgura XI, izabrana dva pape: jedan je boravio u Avignonu, a drugi u Rimu. Njemačke svjetovne i duhovne vođe podržali su rimskog papu, što je imalo velike posljedice za njemačke studente i profesore u Parizu, koji su izgubili stipendije i morali napustiti grad.

Ruprecht I je uvidio priliku i započeo pregovore s Kurijom, što je na kraju rezultiralo papinskom bulom za osnivanje univerziteta. Nakon što je 23. oktobra 1385. dobio dozvolu pape Urbana VI da osnuje školu opštih studija (studium generale), konačna odluka o osnivanju univerziteta donesena je 26. juna 1386. na inicijativu Ruprechta I, grofa Palatina na Rajni.

Kada uđete u zgradu Starog univerziteta (Alte Universität), i odete u aulu, staru predavaonicu, na plafonu vas dočekaju upravo metafore pomenuta četiri fakulteta i nauke. Na slici u toj auli nalazi se i prikaz pape Urbana VI kako blagosilja univerzitet. No, kada je ova zgrada postala premala za sve potrebe univerziteta, tridesetih godina je, uz napore tadašnjeg američkog ambasadora i velike donacije, preko puta izgrađena nova zgrada i ta se zove Neue Universität. Na njenom pročelju nalazi se brončana skulptura Atene Palade, zaštitnice univerziteta.

Heidelberg aula Grand Hall

U zgradi Starog univerziteta nalazi se jedan kuriozitet – zatvor za studente. U 18. i 19. vijeku studenti Heidelberga su zatvarani za manje ili veće prestupe. Od nepoštovanja rokova, preko toga što su se nekad kupali goli u rijeci Neckar, do toga što bi se potukli pripadnici različitih bratstava. Cijeli zatvor je išaran zanimljivim grafitima, a tu su i njihovi kreveti pa i slike. Ovaj običaj je ukinut pred početak Drugog svjetskog rata, 1914.

Heidelberg

U biblioteci univerziteta izložen je i Codex Mannese, rukopis koji je dio UNESCO svjetske baštine. Codex Manesse poznat i kao „Velika heidelberška knjiga pjesama”, stvoren je između 1300. i 1340. godine u Cirihu i predstavlja najopsežniju zbirku balada i epigrama na srednjovisokonjemačkom jeziku. Sadrži gotovo 6.000 stihova od 140 pjesnika, a jezgro zbirke sastavili su patricij Rüdiger Manesse iz Ciriha i njegov sin. Digitaliziran je i može se prelistati ovdje.

Codex Mannese

 

Sa Staroga mosta i sa nekih dijelova Starog grada moguće je lijepo vidjeti Heiderlberški dvorac sa početka 13. vijeka, koji, čak i ruševan predstavlja impresivnu zgradu. Do njega se dolazi žičarom ili putem od 800 stepenika. Inače u dvorcu je smješten i Muzej farmacije, ima mali vrt otrovnog bilja, a i dom je jatima podivljalih papagaja.

Heidelberg je poznat po još nečemu: početkom jeseni ovdje se održava i Heidelberg Laureate Forum, gdje organizatori okupe desetke dobitnika prestižnih nagrada iz oblasti matematike i kompjuterskih nauka. Tu su dobitnici Abelove, Fieldsove, Turingove nagrade. Cilj? Interakcija mladih istraživača na početku karijere sa laureatima, koji su praktično pandan dobitnicima Nobelove nagrade ali za matematiku i informatiku. Stotine mladih iz cijelog svijeta dolaze ovdje na događaj koji duboko mijenja i proširuje vidike. Nadajmo se da će u budućnosti više mladih iz našeg regiona aplicirati da budu dio događaja, budu odabrani i imaju tu sreću biti na nečemu ovako značajnom. Pozivamo studente iz regiona da se prijave na ovaj događaj, ali i njihove profesore da koordinišu prijave, ohrabruju ih i pomažu.