Drevna DNK otkriva da je postojbina konja na prostranom krajoliku današnje jugozapadne Rusije, izvještavaju istraživači 20. oktobra u Nature u radu pod naslovom “The origins and spread of domestic horses from the Western Eurasian steppes“.
U samo nekoliko vijekova, potomci ovih konja brzo su se proširili Evroazijom, istisnuvši gotovo sve prethodne populacije divljih konja.
Bilo je mnogo hipoteza o tome gdje su moderni konji udomaćeni, u rasponu od Iberije do današnjeg Kazahstana.
Prvi dokazi o pripitomljavanju konja dolaze iz Kazahstana, gdje su stočari kulture Botai prije oko 5500 godina sakupljali kobile za meso i možda mlijeko. Naučnici nisu dokazali da su Botai konji zaista bili jahani, a arheolozi su godinama pretpostavljali da su to bili preci modernih konja.
Međutim, 2018. Ludovic Orlando, molekularni arheolog i njegove kolege testirali su drevnu DNK konja Botai i iznenadili se: ovi konji nisu bili preteča modernih konja. Umjesto toga, oni su bili preci današnjih konja Przewalskog, ugroženih “divljih” konja koji žive samo u Mongoliji. No, kasnije se i za konje Przewalskog pokazalo da nisu baš potpuno divlji.
Orlando i njegov tim analizirali su drevnu DNK iz 273 uzorka konjskih kostiju sa svih kontinenata, koji se protežu na 50.000 godina ljudske i konjske istorije. Većinu tog vremena genetski raznolike populacije divljih konja bile su raštrkane po Euroaziji. Ali počevši oko 2000. godine p.n.e. ta varijacija je nestala.
Do 1500-1000 p.n.e. svi domaći konji potječu iz iste populacije, koju su istraživači pratili do više od 4200 godina starih primjeraka iskopanih u pontsko-kaspijskoj stepi, sjeverno od regije Kavkaza i Kaspijskog mora.
Dva gena su bila izrazito različita kod ovih predaka konja i možda su pomogla ovoj brzoj ekspanziji, otkrili su naučnici. U studijama na ljudima i miševima ti geni utječu na izdržljivost, sposobnost podnošenja težine i poslušnost.
Selektivni uzgoj od strane ljudi mogao je “rekombinirati dva faktora koja prije nisu bila prisutna ni u jednom konju“, kaže Orlando. To je stvorilo docilniju životinju s kojom je bilo lakše komunicirati i kretati se.
Ljudi su možda i prije pripitomljavali konje, ali tek u ovom trenutku naš odnos s konjima zaista je uzeo maha.
Još na Science: Ancient DNA reveals the long-sought homeland of modern horses
